Ekspozycja “Przystanek: Targowisko” pokazuje nie tylko historię handlu w Gnieźnie, ale też folklor targowy z elementami gwary oraz fragmenty literatury opisujące gnieźnieńskie targowiska. Ta plenerowa wystawa nie jest pierwszą uliczną prezentacją przygotowaną przez pracowników MPPP w Gnieźnie. Wcześniej oglądaliśmy między innymi Kareję – czyli fragment ulicy Chrobrego.
Od soboty 15 maja od strony ulicy Warszawskiej przy targowisku, obecnie nazwanym placem J. Piłsudskiego możemy oglądać najnowszą wystawę. Na 8 planszach autorzy nie tylko opisali i pokazali historię jednego z pierwszych gnieźnieńskich placów targowych, który wraz z przypisanym do niego kościołem pw. św. Wawrzyńca nazywanym jeszcze w XIV wieku Kościołem Targowym, wyznaczał na Przedmieściu Pyzdrskim średniowieczne targowanie w Gnieźnie.
Znajdujemy także fragmenty folkloru targowania, przypomniano też ludzi związanych nie tylko z “targowichem” ale całym fyrtlem. Mamy więc krótką historię Antoniego Cieślńskiego – zegarmistrza, optyka i jubilera, którego warsztat powstały w 1939 roku do dziś prowadzi jego syn Zbigniew. Warsztat mieści się dokładnie vis a vis wystawy. Są też wspomnienia o piekarni parowej Jana Maciejewskiego i czasów gdy ⅕ sprzedawców przyjeżdżała końmi z Pyzdr.
Ciekawym rozwiązaniem jest poszukanie kilku fragmentów literatury pięknej opisujących gnieźnieńskie targowanie, w tym francuskiej powieści “Idylla w Białym Dworze”. Kilka elementów folkloru targowego przedstawiona została w rysunkach Przemka Jarosza. To lekki niemal satyryczny element wystawy. Rzecz jasna gnieźnian interesują przede wszystkim zdjęcia zarówno te stare jak i współczesne i te z dni targowych na Rynku i te z targowiska między Warszawską, a Wawrzyńca. Nie zabrakło tablicy z określeniami gwarowymi, które królowały na “Targowichu”, dowiadujemy się czym były świętojanki, dlaczego sprzedawano na funty i skąd wzięła się nazwa dni dyszla. Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie, które głównie zajmuje się wczesnym średniowieczem poprzez Interaktywne Muzeum Gniezna, wypełnia brak muzeum miejskiego, tworząc jego namiastkę w miejskiej przestrzeni. Taka forma prezentacji zwiększa dostępność do historii i obyczajów miejskich.Uzupełnieniem tego bezpośredniego działania są publikowane w prasie artykuły opisujące targowisko, oraz planowany na czerwiec spacer przewodnicki 100 metrów historii. “Przystanek: Targowisko”. To pierwsze z działań projektu, który łączy historię z aspektami folklorystycznymi i etno miasta.
Jak zdążyliśmy zauważyć, gnieźnianie przystają przy wystawie nie tylko w dzień ale i w nocy.
Kurator wystawy, (nasz naczelny) wsparty przez Magdalenę Robaszkiewicz kierowniczkę Działu Obsługi Wystaw i Edukacji MPPP i Jakuba Magriana z działu naukowego pozyskali także zdjęcia z prywatnych archiwów głównie Sławomira Łubińskiego i Leszka Kabacińskiego. Są też zdjęcia opisywanych rodzin. Wystawa będzie prezentowana do 30 lipca 2021 r.
Wystawa “Przystanek: Targowisko” to kolejne działanie projektu Interaktywne Muzeum Gniezna 2021. Projekt złożony przez Muzeum Początków Państwa Polskiego do Narodowego Centrum Kultury w ramach programu “Etno Polska 2021” uzyskał wysokie 36 miejsce w punktacji ekspertów programu.
