Skip to main content
Na kolejną rocznicę Powstania Wielkopolskiego w Gnieźnie

Dziewczyny z Gniezna i niepodległościowy zryw

Kiedy 27 grudnia 1918 r. rozpoczęło się Powstanie Wielkopolskie, cała polska społeczność Provinz Posen zaangażowała się w działania prowadzące do upragnionej niepodległości. Powstanie zakończyło się sukcesem, a pamięć o tym wydarzeniu jest kultywowana w Wielkopolsce do dziś.

Dziewczyny z Gniezna i niepodległościowy zryw

Kiedy 27 grudnia 1918 r. rozpoczęło się Powstanie Wielkopolskie, cała polska społeczność Provinz Posen zaangażowała się w działania prowadzące do upragnionej niepodległości. Powstanie zakończyło się sukcesem, a pamięć o tym wydarzeniu jest kultywowana w Wielkopolsce do dziś.

Czy wiesz, że: Powstańcy walczyli także o godne życie?

Przy okazji kolejnej rocznicy Powstania Wielkopolskiego, pragniemy przybliżyć jego mniej znaną, czyli bardziej społeczną i progresywną historię, pozostającą cały czas poza główną narracją.

Gnieźnieński Szlak Kobiet – przewodnik herstoryczny

W końcu jest, także na naszej stronie i w formacie PDF do pobrania i czytania! Mowa oczywiście o publikacji pt. „Gnieźnieński Szlak Kobiet – przewodnik herstoryczny”, opowiadającej o ośmiu wybitnych i zasłużonych Gnieźniankach żyjących w mieście od XIX do XXI wieku, którą załączamy poniżej.

Fyrtel około 3 Maja. Bethesda i nie tylko. Historia w zdjęciach i reklamach

Ulica 3 Maja, w czasach PRL-u ochrzczona mianem 22 lipca, to jedna z szerszych ulic XIX wiecznego Gniezna. Trudno jednak powiedzieć, że to ścisłe centrum, choć przecież łączy się z Dąbrówki, która jest obok Chrobrego i Warszawskiej największą arterią miasta. Przyległe do niej ulice Kilińskiego, czy choćby Jolenty, nie cieszyły się dobrą sławą jeszcze w latach 80. XX w. Mieszkańcy tych rewi…
Na kolejną rocznicę Powstania Wielkopolskiego w Gnieźnie

Czy wiesz, że: Powstańcy walczyli także o godne życie?

Przy okazji kolejnej rocznicy Powstania Wielkopolskiego, pragniemy przybliżyć jego mniej znaną, czyli bardziej społeczną i progresywną historię, pozostającą cały czas poza główną narracją.
Książka herstoryczna

Gnieźnieński Szlak Kobiet – przewodnik herstoryczny

W końcu jest, także na naszej stronie i w formacie PDF do pobrania i czytania! Mowa oczywiście o publikacji pt. „Gnieźnieński Szlak Kobiet – przewodnik herstoryczny”, opowiadającej o ośmiu wybitnych i zasłużonych Gnieźniankach żyjących w mieście od XIX do XXI wieku, którą załączamy poniżej.
Interaktywne Muzeum Gniezna

Fyrtel około 3 Maja. Bethesda i nie tylko. Historia w zdjęciach i reklamach

Ulica 3 Maja, w czasach PRL-u ochrzczona mianem 22 lipca, to jedna z szerszych ulic XIX wiecznego Gniezna. Trudno jednak powiedzieć, że to ścisłe centrum, choć przecież łączy się z Dąbrówki, która jest obok Chrobrego i Warszawskiej największą arterią miasta. Przyległe do niej ulice Kilińskiego, czy choćby Jolenty, nie cieszyły się dobrą sławą jeszcze w latach 80. XX w. Mieszkańcy tych rewi…
Interaktywne Muzeum Gniezna

Ludzie Dziekanki. Psychiatra od Motyli

Jedna z naszych stałych czytelniczek zwróciła ostatnio uwagę na to, że nie przyjrzeliśmy się bliżej popularnej gnieźnieńskiej „Dziekance”. Zaintrygował ją m.in. mieszkaniec popularnej Wizówki – Kazimierz Filip Wize. Dziś przypomnimy jego, jak i inne osobistości z „Dziekanki”. W dalszych artykułac…
Interaktywne Muzeum Gniezna 2023

Muzeum dla przyszłości. Przemysł w obiektywie Janusza Chlasty

Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie w ramach projektu „Interaktywne Muzeum Gniezna 2023 r. Niepodległość Walka Praca i Piosenka” włączyło się w akcję Festiwal Fotografii z Garażu Janusza Chlasty. Naszym udziałem była m.in. wystawa „Interaktywne Muzeum Gniezna: Rzemios…
Interaktywne Muzeum Gniezna

Zawiadowca z Fałkowa, który ujął seryjnego mordercę

W kolejnym artykule opisującym codzienność Gniezna i okolic, napisanego w ramach projektu „Interaktywne Muzeum Gniezna 2023 r. Niepodległość: walka, praca i piosenka”, pokazujemy historię kryminalną. Tym razem jednak obok kilkukrotnego żonobójcy Jana/Franciszka Lange, zwracamy uwagę na przytomnoś…
Interaktywne Muzeum Gniezna 2023

Leśniczówka Jelonek. Myto, zniszczone saneczki i kontrabanda

Losy rodziny Burzyńskich i Kubackich są nieodłącznie związane z miejscem, które jest miejskim pograniczem. Mowa o lesie Jelonek znajdującym się przy szosie do Witkowa. Gospodarzem jest tu teraz Leszek Kubacki. Podczas spotkania zorganizowanego przez Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie t…
Interaktywne Muzeum Gniezna

Ulica Dąbrówki – nie tylko w fotografii

W średniowieczu dzisiejsza ul. Dąbrówki stanowiła przedmieście Toruńskie, rozpostarte pomiędzy Wzgórzem Panieńskim a Wzgórzem Zbaraskim. Na granicy murów miejskich stała brama Toruńska, rozebrana w 1797 r. Budowlę upamiętnia szklana piramida na podwyższeniu. W trakcie przebudowy miasta, zniszczon…
Interaktywne Muzeum Gniezna

Wenejca po gnieźnieńsku. Fotohistoria

Rzadko kiedy znamy dokładnie pochodzenie i daty powstania potocznych nazw gnieźnieńskich fyrtli. Jednak istnieje wyjątek – nazwa „Wenecja,” a jeszcze bardziej potocznie „Weneja.” W przypadku tej nazwy możemy dokładnie przedstawić jej historię. 9 sierpnia 1923 r. Stanisław Berchiet, właściciel …
Interaktywne Muzeum Gniezna

Historia Gniezna. Leon nieZawodowiec, zabił prezydenta USA

Kolejny artykuł Muzealnego Detektywa prowadzi nas spod Gniezna w daleki świat. Pisaliśmy między innymi o Modeście Maryańskim – inżynierze, podróżniku właścicielu kopalni. Wtedy odwiedziliśmy Australię i USA. Dziś historia powiązanego rodzinnie z Mogilnem – Leona, który wprawdzie nie stąpał po nas…
Interaktywne Muzeum Gniezna

Ćwikliński na nowo. Odkrywca Klimta, profesor, minister, gnieźnianin

Czy można mówić o sensacji w kontekście dokonań naukowca, który głównie poświęcił się literaturze klasycznej i pokochał Klimta? To pytanie stawia dziś Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie wracając do postaci Ludwika Ćwiklińskiego. Mimo że pisaliśmy o nim dwukrotnie, postać ta zasługuje n…
Interaktywne Muzeum Gniezna

Uniwersytet Ludowy w Dalkach. Wspaniała karta edukacji

Geneza Uniwersytetów Ludowych, pomimo nazwy, nie jest związana z Polską Rzecząpospolitą Ludową. Początki tego rodzaju szkół sięgają znacznie dalej i związane są ze Skandynawią. Idea ta narodziła się ponad 150 lat temu w Danii, a twórcą wolnych szkół był Nikolai Frederik Severin Grundtvig. Swoje d…
Zdjęcie czarno-białe. Pokazuje wóz konny wiozący 5 osób na wozie, koń z przodu. W tle wiejska droga i pola.
Historia człowieczeństwa.

Słoik złota — przeżycia Bauerów z ul. Grzybowo

Obóz przejściowy, przejście pod lufą karabinu przez całe miasto, wysiedlenie z Gniezna, ucieczka z warszawskich Jelonek i słoik pełen złota; to nie tylko hasła, to rzeczywistość rodziny Bauerów mieszkających niegdyś na gnieźnieńskim Grzybowie. Gnieźnianie i ich niesamowite losy to niejednokrotnie…
Alter Gniezno – blog historyczny

Kto nam ukradł Święto Niepodległości?

Krótko – Rada Regencyjna i Piłsudski oraz nacjonaliści. Dłuższe uzasadnienie – poniżej.
Zapomniany Bohater

O złocie, Wielkopolsce i ulicy Farnej 1. Wracamy do fascynującej osoby Karpińskiego

W ramach muzealnego projektu: “Interaktywne Muzeum Gniezna 2022. Niepodległość na ulicach” Muzeum Początków Państwa Polskiego przygotowuje fabularyzowany reportaż historyczny “Miasteczko”.  Wśród historii spalających losy różnych gnieźnian pojawi się także ponownie Zygmunt Karpiński. Powraca…
Niesamowite historie rodziny Bauerów z Gniezna

Ocaleni pod lufą, przez niemieckiego sąsiada.

Obóz przejściowy, pod lufą karabinu przez całe miasto, wysiedlenie z Gniezna, potem z warszawskich Jelonek, słoik pełen złota – to tylko hasła, którymi zaznaczamy niesamowitość losów Rodziny Bauerów mieszkających na gnieźnieńskim Grzybowie. Gnieźnianie i ich niesamowite losy to niejednokrotnie te…
Nie kitraj zabytków. Piast Kalendarz Polski Ludowy z 1899 r.

Stanisław, profesor z Marzenina

Nie kitraj zabytków! Akcja społeczna Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie, dopiero startuje, a już możemy mówić o odkrywaniu tajemnic i bogaceniu zbiorów. Za każdym zabytkiem, pozyskanym przez Interaktywne Muzeum Gniezna stoi historia, którą staramy się opisać. Wśród cennych zabytków …
Alter Gniezno – blog historyczny

Jędrzej Moraczewski, cz.1

Niewielu z nas wie, że dzięki temu człowiekowi, a raczej rządowi, który utworzył 17 listopada 1918 roku w niepodległej już Rzeczpospolitej (jako drugi premier po Ignacym Daszyńskim i jego kilkudniowym „rządzie lubelskim”), zostało wprowadzone: powszechne prawo wyborcze obejmujące także kobiety (j…
Reportaż Historyczny IMG

Miasteczko IMG – Fabularyzowany reportaż historyczny. Odcinek pierwszy Stypa

Bracia żegnali się przed dworcem, unikając spojrzeń spacerujących essmanów. Gnesen – Banhof wznosili w latach 70 XIX. wieku wspólnie: Wielkopolanie, Żydzi, Polacy i Niemcy. Wówczas burmistrzem Miasteczka był najlepszy w jego historii: Franz Xaver Machatius. Nikt wtedy nie pomyślał, że przyjdą dni…
Interaktywne Muzeum Gniezna

Kradzież u rzeźnika. Doktor Trepiński – Judym z Olimpu. Co się działo na Wawrzyńca

Kolejna odsłona „100 metrów historii” zaprowadziła nas na ulicę Wawrzyńca. Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie po raz kolejny w ramach Interaktywnego Muzeum Gniezna 2021 zorganizowało pełen odkrywania tajemnic i emocjonalny spacer. Ulica Wawrzyńca to fyrtel pełen kontrastów, tutaj mi…
Alter Gniezno – blog historyczny

Kim jesteśmy i co nam chodzi?

Alter Gniezno – to alternatywna, a raczej mniej znana historia Gniezna z początku XX wieku (głównie dwudziestolecia międzywojennego) i nie tylko. Narracja odmienna od tej powszechnie kojarzonej i konserwatywnej czyli utrwalanej często przez charakterystykę zaboru pruskiego, który był na terenie W…
Interaktywne Muzeum Gniezna 2021 EtnoPolska2021

Czy Claire Dux doczeka się wreszcie uhonorowania w swoim rodzinnym mieście?

Ideą projektu Interaktywne Muzeum Gniezna 2021, realizowanego przez Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie jest między innymi przywracanie pamięci i mówienie o jej bohaterach w miejscach z nimi związanych. Podczas poprzedniego spotkania „Tożsamość Fyrtli” w Centrum Kultury im. Krzysztofa S…
Sułkowski, Napoleon, Szatan i 3 maja

3 maja gnieźnianie pod Kołobrzegiem

Dziś sięgamy w artykule Interaktywnego Muzeum Gniezna po początek XIX. Obecność w Gnieźnie, jednego z bohaterów, przez lata traktowana była jak kolejna miejska legenda. Nazwisko drugiego prędzej znajdziemy na Łuku Triumfalnym w Paryżu niż w Dziejach Gniezna. Popcentrala akcentuje w ten sposób obc…