Ulica Dąbrówki – nie tylko w fotografii
W średniowieczu dzisiejsza ul. Dąbrówki stanowiła przedmieście Toruńskie, rozpostarte pomiędzy Wzgórzem Panieńskim a Wzgórzem Zbaraskim. Na granicy murów miejskich stała brama Toruńska, rozebrana w 1797 r. Budowlę upamiętnia szklana piramida na podwyższeniu. W trakcie przebudowy miasta, zniszczonego przez pożar w 1819 r., zniknęły ostatnie ślady obwarowań miejskich. Najstarsza kamienica to dziś Dąbrówki 20 (były Hotel Du Nord), wzniesiona w 1850 r.
Dąbrówki przez lata – KALENDARIUM
1040 r. Według miejscowej tradycji rzekome wzniesienie pierwszego, legendarnego kościoła na Wzgórzu Zbarskim. Źródła wskazują jednak, że dopiero w XIII w. powstała tutaj osada
1227 r. Pierwsza wzmianka o parafii św. Ducha w obrębie przedmieścia Wójtostwo
1316 r. Pierwsza wzmianka o powstaniu parafii św. Michała
1613 r. Pożar strawił część Wójtostwa, w tym przytułek św. Ducha
1850 r. Budowa kamienicy Dąbrówki 20 – powstanie Hotelu Du Nord
1897 r. Franz Milbrandt buduje wielkomiejska kamienicę na narożniku ul. Dąbrówki i Krzywego Koła
1919 r. Powstanie Gimnazjum Żeńskiego im. bł. Jolenty z fundacji Bolesława Kasprowicza
1922 r. Bolesław Kasprowicz otwiera przy uk. Dąbrówki 15 nową siedzibę firmy
Lata 20. XX. W Hotelu Europejskim trzykrotnie występują Ada Sari i Adam Didur, niekwestionowane gwiazdy światowej opery
1960 r. Działająca od powojnia piekarnia Gramse otwiera siedzibę przy ul. Dąbrówki 12
1978 r. (kwiecień) Kardynał Karol Wojtyła po raz ostatni uczestniczy w uroczystościach świętowojciechowych na Wzgórzu Zbarskim
2015 r. W miejscu przedwojennej fontanny „Źródełko trojga dzieci” powstaje niewielki skwer, a na nim pomnik Bolesława Śmiałego
2018 r. Na latarni vis-à-vis piekarni Gramse zawisł stylizowany na retro zegar miejski
2020 r. Pierwszy raz od dziesięcioleci procesja odpustowa z relikwiami św. Wojciecha nie przeszła ze Wzgórza Lecha na Wzgórze Zbarskie (i odwrotnie), przyczyną była epidemia COVID-19
Fot. Theodor Joop, 1869 r., ze zbiorów MPPP
Jedna z dwóch najwcześniejszych fotografii Gniezna. Widok ul. Dąbrówki od strony skrzyżowania z ul. Łubieńskiego (wówczas Nikolaistrasse), w kierunku Rynku.
Pocztówka fotograficzna, ze zbiorów MPPP
Skrzyżowanie dzisiejszych ulic Dąbrówki, Łubieńskiegoi 3 Maja. Pocztówka fotograficzna z około 1950-1953 r., wydana przez zakład fotograficzny „Foto Urban”, ze zdjęciem własnym.
Pocztówka fotograficzna, ze zbiorów MPPP
Dąbrówki w kierunku Rynku. Fontanna z 1900 r., ozdobiona rzeźbami młodych trytonów, zwana „Źródełkiem trojga dzieci”. Pocztówka z około 1910-1915 r., wydana przez Paula Raucha w Gnieźnie.
Pocztówka fotograficzna, ze zbiorów MPPP
Widok w kierunku Rynku. Pocztówka fotograficzna, z około 1910-1915 r. wydana przez Bruno Scholza we Wrocławiu.
Pocztówka fotograficzna, ze zbiorów MPPP
Budynek Gimnazjum Żeńskiego. Pocztówka fotograficzna z lat 20. XX w., wydana nakładem hurtowni papieru i tapet W. Graczyk w Gnieźnie.
Pocztówka fotograficzna, ze zbiorów MPPP
Widok ul. Dąbrówki, ujęcie w kierunku Rynku. Po lewej, na pierwszym planie, fontanna, zwana przez mieszkańców „Źródełkiem trojga dzieci”. Pocztówka fotograficzna, kolorowana, z około 1910-1916 r., wydana przez Paula Grube we Wrocławiu.
Fot. Autor nieznany, ok 1900-1905 r., ze zbiorów MPPP
Skrzyżowanie obecnych gnieźnieńskich ulic Dąbrówki i Łubieńskiego . Po prawej secesyjna fontanna, zwana przez mieszkańców miasta „Źródełkiem trojga dzieci”. Widoczna narożna, neorenesansowa kamienica Dąbrówki 16.
Pocztówka fotograficzna, ze zbiorów MPPP
Ulica Dąbrówki (wówczas Wilhelmstrasse), w głębi ul. Łubieńskiego (wówczas Poststrasse). Na pierwszym planie róg ul. Mieszka I (wówczas Hornstrasse), z siedzibą Hotelu du Nord. Nad wejściem do hotelu szyld sklepu A. Jakubowskiego, handlującego winami i cygarami. Pocztówka fotograficzna z około 1910-1914 r., wydana przez Schaar&Dathe w Trewirze.
Fot. Stanisław Kubacki, ok 1965 r., ze zbiorów Leszka Kubackiego
Wyścig Pokoju – największa impreza kolarska obozu państw socjalistycznych. Najprawdopodobniej etap Bydgoszcz–Poznań, lata 60. XX w. Z lewej strony fragment byłej fabryki Bolesława Kasprowicza, w tle kościół pw. św. Michała.
Fot. Łukasz Walczak, 2023 r.
Unikatowe secesyjne kafle sklepu rzeźnickiego Franza Milbrandta – zachowane przez obecną właścicielkę sklepu Lola Del Moni, mimo zmiany asortymentu.
Fot. Autor nieznany, przed 1945 r., ze zbiorów rodziny Rosińskich
Karawan firmy Rosińscy z lat 30. XX. w.
Jakub Magrian
Jarosław Mikołajczyk
Artykuł powstał w ramach projektu Intertaktywne Muzeum Gniezna 2023 r. Niepodległośc Walka Praca i Piosenka dofinansowanego z programu Niepodległa z funduszy Biura Projektów Niepodległa.
